Zjawisko leukocytozy: przyczyny, objawy i metody leczenia
Leukocytoza jest określana jako stan, w którym ilość komórek białych krwinek (leukocytów) przekracza standardową normę wynoszącą 10 tysięcy komórek / µl. Może być to spowodowane przez szereg czynników naturalnych, takich jak intensywny wysiłek fizyczny wykonany tuż przed badaniem – wtedy mówimy o tzw. leukocytozie fizjologicznej. Ale istnieją także sytuacje, w których wzrost liczby leukocytów jest wynikiem różnego rodzaju chorób, np. infekcji, alergii czy nawet białaczki. W zależności od grupy leukocytów, której poziom wzrasta, mówimy o leukocytozie neutrofilowej, monocytowej czy limfocytozie.
Nazwanie stanu „leukocytozą”, kiedy poziom białych krwinek przekracza wartość 10 tysięcy komórek / µl, jest powszechne w środowisku medycznym. Czasami błędnie stosuje się ten termin do konkretnego wyniku badań krwi, na przykład „leukocytoza 6 tysięcy / µl”, co jest często spotykane u osób chorych. Podwyższenie liczby leukocytów jest reakcją organizmu na różne sytuacje, takie jak infekcje – wirusowe, bakteryjne, grzybicze czy pasożytnicze – nowotwory, krwawienia czy reakcja na podane leki. Wzrost liczby leukocytów powyżej normy odbywa się poprzez różne mechanizmy, w tym mobilizację leukocytów związanych ze śródbłonkiem naczyniowym, wyrzut dodatkowych komórek ze szpiku kostnego, zwiększenie tempa namnażania leukocytów lub zmniejszenie liczby tych komórek przechodzących do tkanek organizmu.
Leukocytoza może wynikać z równomiernego wzrostu we wszystkich subpopulacjach białych krwinek lub może być spowodowana patologicznym wzrostem tylko w jednej z nich. Aby prawidłowo zdiagnozować przyczynę leukocytozy, niezbędne jest określenie, która grupa komórek jest odpowiedzialna za ten wzrost. Można to osiągnąć poprzez wykonanie rozmazu krwi w laboratorium.
Kluczowym elementem diagnozy jest ocena dojrzałości leukocytów. Na podstawie tej informacji można stwierdzić, czy dochodzi do zwiększonej produkcji komórek białych krwinek w szpiku kostnym. Mówimy o „przesunięciu w lewo” w indeksie dojrzałości leukocytów, jeżeli obserwuje się zwiększoną produkcję i młodsze komórki. Natomiast „przesunięcie w prawo” oznacza brak młodych komórek i dominację starych i dojrzałych. Przykładowo, leukocytoza z przesunięciem w lewo jest charakterystyczna dla białaczek, podczas gdy przesunięcie w prawo może wskazywać na supresję szpiku spowodowaną infekcjami, uszkodzeniem promieniowaniem lub lekami.