Tomografia stożkowa CBCT – nowoczesna metoda diagnozy stosowana w stomatologii i laryngologii
Tomografia stożkowa CBCT jest nowoczesną techniką diagnostyczną, coraz częściej stosowaną w obszarach takich jak stomatologia czy laryngologia. Dzięki jej zastosowaniu możliwe jest uzyskanie szczegółowego, trójwymiarowego obrazu badanych struktur ciała, przy jednocześnie niższej niż standardowo dawce promieniowania. Wśród potencjalnych pacjentów może pojawić się pytanie: kiedy warto poddać się temu badaniu i jakie są do niego przeciwwskazania?
CBCT to akronim pochodzący od angielskiego terminu cone beam computed tomography, a w języku polskim określa się go jako tomografię wiązki stożkowej. Ta innowacyjna metoda diagnostyczna zaczęła być stosowana w Europie w roku 1996, natomiast w Stanach Zjednoczonych korzysta się z niej od 2001 roku. Tomografia CBCT, podobnie jak tradycyjna tomografia komputerowa, wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie, jednak różni się od niej rodzajem emitowanej wiązki promieniowania – w tym przypadku jest to wiązka o kształcie stożka. Aparatura służąca do realizacji tomografii stożkowej CBCT posiada ruchome elementy, które obracają się w trakcie badania, umożliwiając uzyskanie trójwymiarowych obrazów badanych struktur.
Tomografia CBCT jest szczególnie przydatna w stomatologii, ponieważ pozwala na dokładne wyświetlenie struktur anatomicznych, co znacznie ułatwia planowanie leczenia dentystycznego. Wykorzystywana jest m.in. w implantologii, diagnostyce schorzeń stawu skroniowo-żuchwowego, oraz ocenie struktur zatok, jam nosowych, żuchwy czy kanałów dla włókien nerwowych. Ta technika obrazowania znajduje zastosowanie nie tylko w gabinetach stomatologicznych, ale również u innych specjalistów medycznych. Można ją wykorzystać do obrazowania twarzoczaszki, co sprawia, że jest przydatna dla laryngologów w ich codziennych praktykach leczniczych.
Tomografia CBCT jest także użyteczna w diagnozowaniu i planowaniu leczenia różnych nowotworów głowy i szyi, jak np. guzy żuchwy. Z tej metody coraz częściej korzystają specjaliści ortopedii, którzy dzięki niej mogą dokładnie ocenić struktury kończyn górnych i dolnych. Dodatkowo CBCT jest stosowana również w diagnostyce chorób piersi, podczas procedur chemoembolizacji nowotworów, drenażu ropni oraz biopsji guzków w płucach przeprowadzanej przez klatkę piersiową.
Przygotowanie do badania z wykorzystaniem tomografii stożkowej CBCT jest proste i nie wymaga specjalnych przygotowań ze strony pacjenta. Wystarczy zdjąć biżuterię, okulary oraz ewentualne ruchome protezy zębowe czy aparaty ortodontyczne. Przed rozpoczęciem badania pacjent otrzymuje fartuch ochronny. Istotne jest również to, aby kobiety informowały osoby przeprowadzające badanie o ewentualnym stanie ciążowym – ciąża jest bowiem przeciwwskazaniem do wykonania badania. Wskaźnikiem do wykonania tomografii CBCT u dzieci może być tylko bezpośrednie zagrożenie dla ich życia czy zdrowia, ze względu na ich większą wrażliwość na promieniowanie rentgenowskie.