Przełom w odczytywaniu starożytnych zwojów dzięki sztucznej inteligencji

Wyzwanie nazwane Vesuvius Challenge, które miało na celu rozszyfrowanie zapisków uwięzionych w starożytnych zwojach spalonych podczas erupcji Wezuwiusza w 79 roku n.e., rozpoczęło się 10 miesięcy temu. Organizatorzy konkursu przygotowali atrakcyjną nagrodę dla tych, którzy zdołają odczytać te zapiski. Wielomiesięczne wysiłki zaowocowały sukcesem – udało się odszyfrować fragmenty tekstu za pomocą sztucznej inteligencji, a triumfatorom przyznano nagrodę w wysokości 700 tysięcy dolarów.

Zwoje te zostały odkryte przez archeologów już w XVIII wieku, a obecnie Neapol przechowuje ponad 800 takich artefaktów. Próby ich otwarcia były wyjątkowo ryzykowne ze względu na delikatność i podatność na uszkodzenia zwęglonego papieru. W zeszłym roku grupa badaczy wpadła na pomysł sfotografowania zwojów przy użyciu akceleratora cząstek. Naukowcy następnie udostępnili skany o wysokiej rozdzielczości i zorganizowali międzynarodowe wyzwanie z atrakcyjnymi nagrodami o wartości przekraczającej 1 milion dolarów, by odczytać tekst.

W wyzwaniu wzięli udział naukowcy z całego świata. Zgłoszenia były analizowane przez zespół recenzentów składający się z renomowanych papirologów. Zespół techniczny zajmował się audytem, sprawdzając metodologię i reprodukując przesłane kody. Nagroda trafiła do trzyosobowego zespołu: Youssefa Nadera – doktoranta na jednym z berlińskich uniwersytetów, Luke’a Farritora – studenta college’u i stażysty SpaceX oraz Juliana Schilligera – studenta robotyki z Zurychu. Wszyscy członkowie zespołu mieli już wcześniej doświadczenie w odczytywaniu starożytnych zapisków.

Zespołowi udało się wykorzystać sztuczną inteligencję do rozróżnienia atramentu od zwęglonego papirusu. Następnie posłużyli się automatyczną segmentacją, która pozwoliła im odnaleźć praktycznie niewidoczne litery greckie. W ten sposób udało im się odszyfrować cztery fragmenty tekstu zawierające co najmniej 140 znaków, co stanowi około 5% całej zawartości zwojów. Za ich wkład, zostali wynagrodzeni sumą 700 tysięcy dolarów. Sukcesem podzielili się na platformie X.