Badania naukowe: Jak nasz organizm reaguje na siedem dni postu?

Nowe badania ujawniają, że nasz organizm poddany długotrwałemu okresowi postu doświadcza istotnych przemian w wielu narządach. Naukowcy z Queen Mary University of London oraz z Norwegian School of Sports Sciences zajęli się badaniem skutków ograniczenia spożycia kalorii, co pozwoliło zaobserwować, jak długotrwały post wpływa na zdrowie – zarówno w aspekcie korzystnym, jak i niekorzystnym.

Praktyka poszczenia ma swoje korzenie w przeszłości. Ludzie na całym świecie od wieków poszczą z powodów religijnych czy zdrowotnych. Niemniej jednak, pełne biologiczne konsekwencje restrykcyjnego ograniczania kalorii były do tej pory nieznane. Przy współpracy z badaczami norweskimi, naukowcy z brytyjskiej uczelni podjęli się analizy zmian zachodzących w różnych narządach podczas długotrwałego okresu bez jedzenia.

Ta studia głęboko rozwijają nasze rozumienie tego, co naprawdę dzieje się w ciele człowieka podczas i po długotrwałych okresach abstynencji od jedzenia. Nowoczesne techniki umożliwiające naukowcom analizę tysiąca krążących w naszej krwi białek, umożliwiły szczegółowe i systematyczne badanie adaptacji molekularnych do postu u ludzi. Poza przewidywanym spadkiem masy ciała, badacze zaobserwowali wiele innych znacznych skutków postu.

Badacze wyjaśniają: „Brak pożywienia był zjawiskiem powszechnym przez całą ewolucję człowieka. Nasze ciała są wynikiem procesu selekcji, które miało na celu stworzenie organizmów o wysokiej elastyczności metabolicznej, zdolnych przetrwać długie okresy bez jedzenia”.

Do udziału w badaniach naukowcy zaprosili 12 zdrowych osób – pięć kobiet i siedmiu mężczyzn. Poprosili ich, aby przez siedem dni ograniczyli swoją dietę wyłącznie do wody. Każdego dnia badano zmiany w około 3000 różnych białek krążących w ich krwi. Pomiary te kontynuowano również po zakończeniu postu.

Identyfikując konkretne białka, które reagują na drastyczne ograniczenie kalorii, oraz integrując te informacje z danymi genetycznymi, naukowcy próbowali oszacować potencjalne skutki zdrowotne długotrwałego postu.

Zgodnie z przewidywaniami, organizmy ochotników zmieniły swoje źródła energii w ciągu pierwszych dwóch-trzech dni postu, przechodząc z korzystania z glukozy na spalanie zgromadzonego tłuszczu. W efekcie, uczestnicy badania stracili średnio 5,7 kg w ciągu tygodnia. Po powrocie do regularnego odżywiania, utrata masy mięśniowej została niemal całkowicie odwrócona, natomiast tkanka tłuszczowa nie wróciła do stanu pierwotnego.

Zmiany w poziomach białek we krwi nie były widoczne do trzeciego dnia postu. Wtedy jednak sytuacja nagle uległa zmianie. Ogółem, jedno na trzy badane białka uległo istotnej modyfikacji. Dotyczyło to białek wpływających na wszystkie główne narządy człowieka. Setki związków o dużym znaczeniu dla zdrowia zaczęły wykazywać gwałtowne wahania.